Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Elektrische gitaar |
 |
Epiphone Les Paul |
Classificatie |
|
Gerelateerde instrumenten |
klassieke gitaar, archtopgitaar, steelstring gitaar, basgitaar, baritongitaar, 3rd bridge-gitaar |
Fabrikanten |
Fender, Gibson, Ibanez |
Meer artikelen |
gitaar, Klankkast, fret, opnemer |
|
Een
elektrische gitaar is een
gitaar die doorgaans geen
klankkast heeft maar haar geluid uiteindelijk produceert door een luidspreker.
De trillingen van de
stalen snaren worden opgepikt door
elektromagnetische opnemers (elementen) die bestaan uit
magneten en
spoelen. De verstoringen van het magneetveld worden omgezet in
elektrische stroom die via een
instrumentkabel van de gitaar naar een
versterker wordt geleid. Deze versterker zet het elektrische signaal uiteindelijk met een
luidspreker om in hoorbaar
geluid. De vorm van de gitaar is nauwelijks van belang voor de uiteindelijke klank van de gitaar maar des te meer voor het speelgemak. Hoe minder geluid er van de trillende snaar wordt overgedragen op de 'body' van de gitaar, hoe langer een snaar kan blijven trillen. Dit lange doorklinken (
sustain) geeft mogelijkheden die een akoestische gitaar niet heeft. Vaak is er op de elektrische gitaar een
vibrato systeem (ook bekend als tremolo ook al is dat iets anders) gemonteerd, waarmee je de klank van de gitaar kan laten vibreren door de spanning in de snaren afwisselend te verlagen en te verhogen.
Geschiedenis
Enkele van de eerste
elektrische gitaren gebruikten pickups van
wolfraam en werden in de
jaren '30 gemaakt door
Rickenbacker, ontworpen door
George Beauchamp. De eerste opname met een elektrische gitaar gebeurde door
jazzgitarist Eddie Durham in
1937. Durham toonde het instrument aan de jonge
Charlie Christian, die het instrument bekend maakte. Hij had een grote invloed op jazzgitaristen gedurende tientallen jaren.
Het bedrijf
Audiovox bouwde een solidbody-gitaar half jaren '30, en zou die ook verkocht hebben. In het begin van de
jaren '40 bouwde musicus en uitvinder
Les Paul, die werkte bij de
Gibson Guitar Corporation, in zijn vrije tijd ook een solidbody-gitaar, en hij nam er patent op.
In 1950 en 1951 ontwierp
Leo Fender, bouwer van elektronische versterkers, de eerste commercieel succesrijke solidbody elektrische gitaar met een enkele magnetische pickup, de "Fender Esquire", voorloper van de
Telecaster. In
1954 introduceerde Fender de
Fender Stratocaster of de "Strat". De stratocaster is de meest verkochte gitaar aller tijden. Fender was ook de eerste die met een elektrische
basgitaar kwam in
1951, de
Precision Bass.
Soorten elektrische gitaren
De meeste
elektrische gitaren zijn in drie groepen in te delen: solid-body, semi-solid en hollow-body, maar er zijn nog andere indelingen mogelijk.
Solid-body
De body is massief of uit twee gelamineerde delen opgebouwd en klankkast
resonantie is totaal afwezig. Van
rondzingen (feedback) heeft de solid-body minder last zodat ze beter geschikt is voor hoge
geluidsniveaus. Deze gitaar levert meer
sustain en hoge tonen.
Semi-solid / semi-hollow
Deze soort is een semi-akoestische gitaar, voorzien van een
klankkast (met F-gaten), met daarin een massief stuk hout, en die qua klank het midden houdt tussen de twee andere varianten
Hollow-body
Deze soort is voorzien van een volwaardige klankkast. De klank wordt extra versterkt door een elektrische opnemer.
Varianten
Baritongitaar
Deze gitaar is een kwart lager gestemd in B.
Eensnarige gitaren
De eensnarige gitaar is een zeldzaam voorkomende gitaar die vooral in de
Delta blues voorkwam in de
jaren '30 en
'40. Eddie One String Jones had regionaal succes met een versie van "Rolling ans Tumbling Blues" op een eensnarige gitaar met een pickup en Mississippi-bluesmuzikant
Lonnie Pitchford bespeelt een vergelijkbaar, zelfgemaakt instrument.
Zevensnarige gitaren
De
zevensnarige gitaar heeft meestal een extra lage B-snaar boven de E-snaar.
John Petrucci en
Steve Vai en later
Limp Bizkits gitarist
Wes Borland en
Korns James Shaffer hebben deze gitaar populair gemaakt.
Ibanez is de belangrijkste producent van 7 snarige gitaren. Omdat dit merk zich vooral op "technische"
progressive rock,
shred en
metal gitaristen richt, is dat ook logisch te verklaren, een 7-snaar vraagt een wat technischer benadering van gitaarspelen. Tijdens de hoogtij dagen van de
Nu metal (zo rond het jaar 2000) waren deze gitaren een populair stuk gereedschap om "extra diep te kunnen grommen".
Twaalfsnarige gitaren
Twaalfsnarige gitaren hebben zes paar snaren, meestal met elk paar in dezelfde noot gestemd. Bij de extra E-, A-, D- en G-snaren is de extra noot een octaaf hoger. De snaarparen worden gezamenlijk gespeeld, dus de techniek en stemming zijn dezelfde als bij een gewone gitaar, echter de klank is voller. Deze gitaar wordt vooral veel gebruikt in
folk en
ballades. De Rickenbacker 365 is een bekend voorbeeld van een 12 snarige elektrische gitaar. Er bestaan ook negensnarige varianten, waarbij alleen de dunne snaren gedubbeld zijn. Dit is een soort compromis tussen de zessnarige en de twaalfsnarige. Het voordeel van negen snaren is dat je de bassnaren wat droger en 'normaler' kunt bespelen, terwijl de akkoordsnaren toch de zweving hebben die zo kenmerkend is bij twaalf snaren. De
Vox Mark IX is een bekend voorbeeld van zo'n gitaar.
Achttiensnarige gitaar
Experimenteel
gitaarbouwer Yuri Landman ontwierp in 2007 voor
Sonic Youth een achttiensnarige
stereo elektrische
dronegitaar met een dubbelvoudige kop, de Moonlander.
3rd bridge-gitaren
Een
3rd bridge-gitaar is een
prepared gitaar met een extra derde brug. Dit kan een normale gitaar zijn die aangepast is, of een zelfgebouwd instrument.
Lee Ranaldo van
Sonic Youth is bekend om zijn schroevendraaiertechniek, waarbij hij een schroevendraaier tussen de snaren en het fretboard klemt op harmonische posities om resonanties te creëren.
Glenn Branca,
Bradford Reed en
Yuri Landman zijn
gitaarbouwers die speciale afwijkende instrumenten bouwden om deze techniek beter uitvoerbaar te maken.
Dubbelhalsgitaren (Double Neck)
Een dubbelhals, of
dubbelnek gitaar is een gitaar met twee halzen. Deze gitaren bestaan in verschillende vormen, namelijk met een van de halzen twaalfsnarig en de andere zessnarig (Gibson EDS 1275, zoals gebruikt door
Jimmy Page en
Pete Townshend), beide halzen twaalfsnarig of zessnarig, of een van de twee halzen akoestisch en de andere elektrisch (Guild Crossroads, zoals gebruikt door
Slash), of zelfs een twaalfsnarige hals gecombineerd met een basgitaar (custom gebouwd voor Mike Rutherford). De reden tot het gebruiken van een dubbelhals is simpel: een artiest moet in een paar seconden kunnen overstappen van twaalfsnarig naar zessnarig of andersom. Een doubleneck is vaak voorzien van een driestandenschakelaar waarmee men: (stand 1) gitaar 1 aanzet en gitaar 2 uit, (stand 2) gitaar 1 en 2 allebei aanzet of (stand 3) gitaar 2 aan en gitaar 1 uit.
GoedKope Gitaar Kopen
Controverse
De elektrische gitaristen zijn over het algemeen verdeeld in twee kampen; de Gibson liefhebbers en de Fender aanhangers. De
Gibson Les Paul was dé gitaar voor rockbands als
Fleetwood Mac o.l.v.
Peter Green,
The Allman Brothers Band en
Lynyrd Skynyrd. Daarnaast lieten
Rory Gallagher en
David Gilmour van
Pink Floyd horen dat de
Fender Stratocaster ook over veel mogelijkheden beschikt.
Eric Clapton maakte rond 1969 de overstap van de Gibson les Paul standard - die hij bijna eigenhandig populair had gemaakt - naar de Fender Stratocaster.
Er zijn
gitaristen die zelfs niet over de Fender wilden praten (onder meer
Andrés Segovia) en het publiek kwam in opstand toen
Bob Dylan in
1965 het podium betrad met een elektrische Fender. Toch was haar opmars niet te stuiten, onder meer omdat zij een aantal extra mogelijkheden biedt door de ongevoeligheid voor akoestische terugkoppeling (
rondzingen) en door alle geluidseffecten die mogelijk zijn met het lang doorklinkende geluid.
Toch zijn sommige
elektrische gitaren wel behept met akoestische terugkoppeling; m.n. de Fender Telecaster heeft deze ongewenste eigenschap. De grote metalen onderplaat waarop het brug element is gemonteerd en de in de loop der tijd uitgeharde lijm, waarmee de spoelen en de daarin geplaatste magneten op hun plaats worden gehouden, veroorzaken dit probleem.
Klank
De uiteindelijke
klankkleur van de elektrische gitaar, zoals die ervaren wordt door de luisteraar, wordt onder meer beïnvloed door:
- de constructie en plaatsing van de elementen
- de plaats waar de snaren bespeeld worden (ten opzichte van de kam)
- de effectapparatuur die het signaal van de gitaar bewerkt, bijvoorbeeld een chorus of een flanger.
- de versterkers en de luidsprekers
- de snaren zelf (meestal zes)
- de akoestiek van de ruimte waarin je speelt
- de kwaliteit en de lengte van de kabels
- de gebruikte houtsoorten
- de hoek van de plectrum bij het aanslaan
- de dikte van de plectrum
- de constructie van de hals op de body
- een tailed bridge-constructie als brug
- wel of geen string trees in de kop van de gitaar
- de bespeler van de gitaar
GoedKope Gitaar Kopen